|
300'den fazla firma horlamaya karşı cihaz geliştirmiştir. Bazı modeller
pijama arkasına tenis topu yapıştırmak gibi eski bir modelin
modifikasyonlarıdır (Sırt üstü yatarken horlama daha çok artar). Çene ve
boyun askıları, boyunluklar ve ağız içine yerleştirilen cihazlar hiçbir
yarar sağlamamıştır. Horlama sesi ile çalışıp hastayı uyandıran elektronik
cihazlar bulunmuştur. Bütün bunlar hastanın horlamadan uyuma alıştırmaları
olarak düşünülmüştür. Ancak maalesef horlama kişinin kontrolünde olmayan
bir problem olup tüm bu cihazlar hastayı sadece uyutmamaya yöneliktir.
HORLAMANIN NEDENİ NEDİR?
Ağız ve burun arkasındaki hava yolunda darlık olduğunda ortaya çıkan
gürültü biçiminde ki sese horlama denir. Dilin arkası ve yumuşak damak ve
küçük dilin olduğu kısmın genizle birleştiği bölge kendiliğinden
daralabilen bir bölgedir. Bunlar birbirleri üstüne geldiğinde solunumla
birlikte titreşmekte ve horlama ortaya çıkmaktadır. Horlayan biri
aşağıdaki problemlerden en az birine sahiptir.
1.Dil ve boğaz kasları
gerginliği azalmıştır. Gevşek kaslar sırt üstü yatınca dilin boğaz
arkasına doğru kaymasına engel olamaz. Bu olay alkol yada ilaç alarak
gevşemiş birinin uykusunda kas kontrolünün kaybolması ile ortaya çıkar.
Bazı insanlarda uykunun derin fazında gevşemeye bağlı olarak yine horlama
görülebilmektedir.
2.Boğazdaki dokuların
aşırı büyük olması. Büyük bademcik ve geniz eti çocuklarda en sık
rastlanan horlama nedenidir. Şişman insanlarda kalın boyun dokusu sebep
olarak gösterilir. Kist ve tümörlerde nadir olarak bu yolla horlama
yapabilmektedir.
3.Yumuşak damak ve küçük
dilin aşırı sarkık ve uzun olması boğaza doğru hava yolunu daraltır. Hava
yoluna sarktığı için bir valv gibi horlamaya neden olur.
4.Burun tıkanıklığı olan
kişi havayı almak için genizde aşırı vakum yaratır. Bu vakum boğazda
kollabe olabilen dokuları hava yoluna doğru çeker. Böylelikle burun açık
iken horlamayan kişide horlama görülmeye başlar. Bu durum neden bazı
insanların sadece allerjik dönemlerde veya grip, sinüzit olduğu zamanlarda
horladığını izah etmektedir. Burun deformasyonları bu tip burun
tıkanıklığı nedenleri olarak bilinir. Deviasyon burun orta bölmesinin yan
taraflara taşması olarak tanımlanır. Burun içi deformasyonları içinde en
sık rastlanılanıdır.
HORLAMA CİDDİ BİR SORUN MUDUR?
Sosyal olarak evet! Bu aile yaşamında ciddi bir şekilde tehdit eder.
Horlayan kişi alay konusu olur. Ailenin diğer bireyleri için uykusuz
gecelerin sorumlusu tutulur. Horlayan kişi tatil ve iş gezilerinde
istenilmeyen oda arkadaşı olur. Tıbbi olara evet! Kişinin kendine verdiği
zarar daha büyüktür. Dinlenilmeden geçirilen geceler vardır. Aşırı
horlayan kişilerde yüksek tansiyon horlamayan kişilere göre daha sık
görülür. Horlamanın en ağır formu “tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır.”
“Uyku apnesi” diye bilinen bu hastalıkta şiddetli horlama nefessiz kalınan
bir dönemle kesilmektedir. Bu sırada solunum tam durmuştur. 10 saniyenin
üzerindeki nefessiz kalma nöbetlerinin bir saat içinde 7 den fazla
görülmesi yaşamı ciddi şekilde tehdit eder. Bu durumda doktorunuzun size
bir uyku merkezinde inceleme yapılmasını önerecektir. Apneli (nefesin
kesilmesi) hastalarda saatte 30-300 defa tıkanmalara rastlanılmaktadır.
Böylelikle uykuda kan oksijen düzeyi aşırı oranda düşer. Oksijenin düştüğü
bu dönemde kalp kanı daha çok pompalamak zorundadır. Bir süre sonra kalp
ritmi bozulurken, yıllar içinde yüksek tansiyon ve kalp büyümesi yerleşir.
Tıkayıcı tipte horlama hastalığı olan kişiler uykularının çok az bir
kısmında derin uyku fazına geçebilmektedirler. Derin faz gerçek dinlenme
için tek yoldur. Dinlenmeden geçirilen gecenin gündüzü uykulu, yorgun ve
verimsiz geçecektir. Araba kullanırken yada iş başında uyuklamalar
görülecektir.
HORLAMA TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Horlamanın bir çok tipi tedavi edilebilir. Erişkin horlayan kişiler için
aşağıda sıralana önerilere uyulmalıdır.
1. İyi bir adale tonusu
kazanmak için sportif bir yaşam biçimi seçilmeli.
2. Horlayan kişiler uyku
ilaçları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen allerji ilaçlarını
uykudan önce almamalı.
3. Uykudan 4 saat önce
alkol almaktan sakınmalı.
4. Uykudan 3 saat önce
ağır yemekten sakınmalı.
5. Aşırı yorgunluktan
sakınmalı.
6. Uykuda yana yatmak tercih edilmeli.
7. Yatağınızın başı daha
yukarıda olmalı(10 cm)
8. Evde horlamayan
kişilerin sizden önce uykuya geçmeleri için onlara süre tanıyın.
Horlama kişi ve ailesi için zararlı hale geldiğinde uzman doktorunuz ile
görüşmeniz uygun olacaktır. Bu özellikle uyku sırasında nefes alamama
problemi olduğunda (Yüksek sesli horlama nefessiz kalma dönemi ile
kesilmektedir.) Doktorunuza baş vurmanız daha da önem kazanmaktadır.
Horlama hastasının burun, ağız, boğaz ve boynunun detaylı muayenesi
yapılmalıdır. Horlamanın boyutu ve horlayan kişinin sağlığını belirlemek
açısından uyku laboratuarı çalışmaları değerlidir.
Tedavi şüphesiz tanıya dayanır. Bu allerji veya enfeksiyon tedavisi gibi
basit yada bademcik, geniz eti veya burun bozukluklarının cerrahi
gerektirir biçimdedir. Horlama - Nefessiz kalma hareketli dokuların
sabitleştirilmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan horlama
ameliyatlarından başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Buna
uvulopalatofarengoplasti ameliyatı (UPPP) adı verilmektedir. Lazerin
kullanıldığı Laser-assisted uvulopalatoplasti (LAUP) lokal anestezi ile
yapılabilen bir başka ameliyattır. Cerrahinin çok riskli veya hasta
tarafından istenilmediği durumlarda boğaza basınçlı hava veren maske
takarak (CPAP) uyuyabilir. Kronik olarak horlayan her çocuk KBB uzmanı
tarafından detaylı olarak muayene edilmelidir. Bademcik ve geniz eti
ameliyatının gerekli olduğu durumlarda cerrahi müdahale çocuk sağlığına ve
gelişimine çok önemli yararlar sağlayacaktır.
Unutmayın: Horlama nefes almanın tehlikeli biçimde kesilmesidir. Horlama
komik değildir, umutsuz hiç değildir.
|
