BURUN ve PARANAZAL SİNÜSLERİN MUAYENESİ Prof.Dr.Selçuk ONART

BURUN DIŞ YAPISININ MUAYENESİ

 

1-Burnun Sırtının Muayenesi:İnspeksiyon ve palpasyon ile yapılır. Gerekirse nazal kemiğin ön arka ve yan radyolojik tetkiki ile burun sırtının ve os nazalenin bütünlüğü hakkında bilgi edinilir.

    Burun Cildi  :    Görüntüsü (Cildin yağlı olup olmadığı, Cildin ince, kalın, kepekli, damarlı v.s. oluşu).

   Kemik yapılar:  Os Nasalenin yapısı (kemerli, çökük, simetrik - asimetrik v.s.) olup olmadığı.

   Kıkırdak Yapılar: Alar ve üst lateral kartilajların yapısı,

 

   Kolumella: Simetrik olup olmadığı, cildinin veya Anatomik yapısının kalın ve ince oluşu

                                    

   Burun Kanatları:Simetrik olup olmadığı, çok geniş,çok dar oluşu, alar kartilajların durumu,.v.s. gibi.

 

2-Burun Boşluklarının Muayenesi

    Burun kanatlarının girişi, burun içinin rengi, Burun Akıntısı, varsa akıntının şekli,krut, kanama ve  kanama odağı olup-olmadığı, Septumun görüntüsü (Düz olması veya epim, kret, deviasyon varlığı), polip,konka hipertrofisi, konka bullosa, paradoks konka, koanal polip, adenoid vejetasyon varlığı, mealar ve konkalar gözlenir ve değerlendirilir.

                                                   

BURUN VE BURUN BOŞLUKLARININ MUAYENESİ İÇİN KULLANILAN ARAÇLAR

 

Alın aynası, klar aynası, soğuk ışık kaynağı:

Hasta muayenesinde, kulak, burun, boğaz gibi anatomik boşlukları,  ışık düşürerek, aydınlatmak, ışık ve bu boşlukları görünür   hale getirmek için kullanılır.

 

Alın aynası, başa takılan şerit bir  kaskla, bu şerit kaskın ucundaki ortası delik, konkav bir aynadan ibarettir. Işık kaynağı hekimin karşısında, hastanın arkasındadır.  Alın aynası, başa takılıp tespit edildikten sonra, ayna bir gözün önüne getirilir,diğer göz kapatılır.

Ayna elle sağa sola oynatılarak, aynanın deliğinden yansıyan ışığın karşıdaki anatomik boşluğa düşmesi sağlanır. Işık karşıdaki objeyi aydınlattıktan sonra, her iki göz açılır ve binoküler görüş sağlanır.Bu muayenede hekim başını oynatırsa, ışık görüntüsü kaybolur.Hasta ve hekim yerlerinde sabit durmalıdırlar.

  

Klar aynası, alın aynasından farkı, aynanın ucundaki küçük ampulden, aynanın konveks yüzüne düşen ışık, yansıyarak, karşısındaki objeyi ve anatomik boşluğu aydınlatır. Işık kaynağı ve ayna hekimin başındaki kaskın ön kısmına tespit edilmiştir.Hekim başını her yöne serbestçe hareket ettirebilir.

 

Burun spekülumu (küçük çocuklar  ve büyükler için)

Burun spekulumu küçük çocuklar ve erişkinler için küçük ve büyük ağızlı olarak yapılmıştır. Rinoskopi Anterior muayenesinde  kullanılır. Rinoskopi anterior ile burun boşluklarının 1/3 ön kısmı görülür.

 

Bayonet penset

Kulak, Burun, Boğaz muayene ve pansumanlarında, bu anatomik boşlukların pansumanı, aynı zamanda mevcut kurut ve yabancı c

isimlerin temizlenmesi  için  kullanılır.

 

Portkoton

Saplı,ucu pamuk sarılması için çentikli, 15 - 20 cm uzunluğunda metal çubuktur.

 

Pamuk  

Burun içi temizliğinde veya bayonet pensete sarılarak, burun içinin  temizliğinde; kabuklanmaların alınması, burun akıntılarının temiz lenmesi,kanama odaklarının tampone edilmesi, nitrat darjan solüsyonu ile kanama odaklarının koterize edilmesi, efedrin solusyonları, yağlı pomatların,kimyasal maddelerin burun içine sürülmesi ve her türlü burun içi müdahalelerinde yardımcı enstrüman

olarak kullanılır.

 

Dil basacağı (Nazofarengoskopide kullanılmak amacı ile)

Dil basacakları bazen bütünüyle metal, bazen de ortası deliklidir.

Delikli olanlar dilin üzerine basılınca dil yüzeyine değen kısmını azaltmak ve öğürme refleksini ortadan kaldırmak için delikli olarak yapılmıştır.

 

Nazofarenks aynası

Larenks aynasına göre küçüktür.

 

Nazofarenks aynası sapı Nazofarenks aynası sapı, aynı zamanda larenks   aynasının da, taşıyıcı sapı olarak kullanılır.

 

İspirto ocağı,gliserinli veya sıvı sabun    

inspiryum ve ekspiryumda buğulanmayı önlemek amacı ile ispirto ocağı alevi, gliserinli veya sabunlu sıvı solüsyonlar kullanılır.

 

Gazlı bez

Gazlı bez ve  gazlı bezden yapılan şerit şeklinde burun tamponları, ya 1 cm eninde şeritler veya 5 x 5 cm eninde kareler veya küçük fitiller şeklinde hazırlanır. Eğer şeritler şeklinde hazırlanırsa kuru veya yağlı olarak hazırlanır. Yağlı olan şeritler, vazelin veya furasin ile yağlandırılmış olup, anterior epistaksisler için kullanılır.

 

Rinoskopi Anterior:

Rinoskopi Anterior ile burun içinin 1/3 ön kısmı görülür. Burada alt konka ve orta  konkanın görüntüsü ile septum nasi izlenir.Burun içinde mevcut sekresyon, kurut,Septum deviasyonu konka

hipertrofisi, konka bullosa, nazal polip,burun yabancı cisimleri, rinit, ozena, kanama odağı, septum perforasyonu, septum kolumella

patalojileri izlenir.         

                                           

Rinoskopi Posterior:  (İndirekt Nazofarengoskopi )

Gerekli olan araçlar:

             -Alın aynası veya Klar aynası

             -Sıcak veya soğuk ışık kaynağı

             -İspirto ocağı

             -Nelaton sondası

             -Nazofarenks aynası                             

             -Dil Basacağı

    

Endoskopi (Flexibıl ve Rigid ), Direkt Nazofarengoskopi

Burun içi,nazofarenks,orofarenks ve hipofarenksin görüntülenmesinde kullanılır. Rijit ve fleksibl olmak üzere iki çeşidi vardır.

 

Transilluminasyon: Kuvvetli bir cep feneri veya ışık kaynağını  karanlık bir odada, orbita iç kantuslarına veya ağız içine tutarak  maksiller, frontal ve ethmoid sinüsler hakkında kabaca bilgi sahibi olunabilir, (Sinüslerde  sıvı seviyesi, v.s. tetkiki için ). Günümüzde pek kullanılmamaktadır

 

Bu site en iyi 1024x768 piksel çözünürlük, IE 5+ tarayıcı ve yüksek renkte izlenir

Tasarım Dr.Oğuz BASUT ©2003