BURUN BÖLMESİ HASTALIKLARI

Prof.Dr.Selçuk ONART

 

a- Septum Hematomu

b- Septum Apsesi

c- Septum Perforasyonu

d- Septum Nasi Deformiteleri

                  - Septum Deviasyonu

                  - Epine  ve Crete

                  - Sineşi

                        - konjenital

                        - Akkiz         

 

Septum Hematomu

          Travmatik  veya cerrahi yaklaşımlar sonucu görülür. Perikondrium, perikondrium cebi gelişir. Genellikle, süt çocuğu ve küçük çocuklarda travma sonucu gelişir. Kıkırdakla perikondrium'un arasına sızan kan, perikondriumu dekole eder. Perikondrium  üzerindeki mukoza ile birlikte, burun boşluğuna doğru kabarır. Burun solunumu değişir. Farklı derecede ağrılıdır.

 

         Teşhis :

                   -Rinoskopi Anterior ile yapılır. Ucuna pamuk sarılı bir

                     portkotonla bombeleşmiş burun mukozasına bastırılınca

                     flüktüasyon alınır.

                   -Burun tıkanıklığı, serohemorajik akıntı vardır.

                   -Burun ağrısı ve burunda hassasiyet vardır.

 

         Tedavi:

                  Hematomun  iki taraflı ensizyonu gerekir. Hematom

                  boşaltılır ve çok defa iki taraflı meç konarak tampone

                  edilir. 1-2 gün sonra tamponlar çıkarılır .

 

(Burun tamponlarının, her iki burun deliğine eşit olarak konulmasının sebebi: Tek taraflı konan burun tamponları, burun septumunu tamponun konulduğu burun deliğinin karşı tarafına devie olmasına sebep olur. Septum kıkırdağı maksillanın Spina Nasalisinden (tabandan) lukse olur. Tamponlar alındıktan sonra, tampon konulan burun deliğinin karşı tarafında, iatrojenik bir septum deviasyonu meydana gelir.)

 

Septum absesi

Bazen farkedilmeyen diş çürük ve abselerinde olduğu gibi, septum hematomu tedavi edilmezse hematom abseleşir.

 

         Teşhis :

                 -  Rinoskopi anterior ile konur,

             - Burunda şiş, ödem,

             - Baş ağrısı ve ateş

             - Burun sırtına basmakla ağrı kızarıklık

             - Müdahale edilmezse, burun kıkırdak bölümünün erimesi (kıkırdak

               nekrozu gelişir.

 

       Tedavi:

                   a- Derhal iki taraflı ensize edilir. Apse aspire edilir.

   -Tedavi edilmezse, kıkırdak ülserasyon ve kıkırdak perforasyonu gelişir

                   b- Uygun antibiotikler verilir.

 

Septum Ülserasyon ve Perforasyonları

 

         Şekil 6: Septum Perforasyonu

 

Septumun bir tarafının mukoza, perikondrium ve kıkırdağı ile diğer tarafın perikordiumu ve mukozasının aynı hizadaki defektidir.

Bir taraf mukoza, perikondriumu ve kıkırdağında olan defektlere dechirure denir.

 

Meydana getiren sebepler:

           - Abse ve hematom insizyonlarında hata

           - Burun kanamaları koterizasyonunda hata

      - Tbc (kıkırdak dokuyu tutar)

      - Sy (kemik dokuyu tutar)

           - Tümörler

           - Dış etkenler

                           - Kuru hava

                           - Tozlu yerler

                           - İrritan gazlar

           - Hiç bir sebebe bağlanamayan (Haject perforasyon)

            (Burun septumu ön kısmının küçük perforasyonları Haject perforasfon adını alır.

Perforasyon burun önünde ve küçüktür. Hasta inspiryum ve ekspiryumda soluk alıp verirken düdük sesi çıkarır, büyük septum perforasyonlarında hastanın soluk alıp vermesi ile burunlarından ses çıkmaz.)

 

          - Travmalar

    - Doğum travmaları (Forseps kullanımı, düşme)

    - Yüz travmaları

    - Trafik kazaları

    - Burun septum ameliyatları, burun tamponları sonrası

 

         Teşhis :

         -Rinoskopi anterior veya rijid veya fleksibl endoskopi ile konur.               

         -Little sahasındaki küçük septum perforasyonlarında hastada

     süflan bir solunum (düdük sesi) duyulur.

         -Burunda kötü koku, akıntı (kanlı olabilir) ve  kabuklama görülür.

-Burun deliği genişlemiştir dolayısıyla kuruluk ve sonuçta bir kronik rinit gelişir.

         -Alt konkalar hipertrofiye olup burun içi pasajını doldurur ve perforasyonu kapatır.

 

         Tedavi: Plastik cerrahi müdahalelerle, perforasyon kapatılır.

          - Ülserler :

     a- galvanik ve

     b- şimik koterizasyon ile tedavi edilir.

 

Septum Deviasyonu ( Septum Eğriliği, Deviasyo Sepi Nasi, DSN)

 

Meydana getiren Sebepler

 

Konjenital     

         Septumu çevreleyen maxillocranial çerçevenin, septumla disharmonik gelişmesi sonucu oluştuğu gibi Konjenital de olabilir.

Travmatik

         Travmanın etkisinin derecesine göre ya bölme bütünüyle bir tarafa yatmıştır. Yada kırık hattı, septum alt kısımdan geçer. Böylece "Spina" veya "kristalar" meydana gelir.

Çocuklarda adenoid vejetasyonlar

         İleride yaşlarda septum deviasyonuna sebeb olabilirler. Çocuk ağızla teneffüs eder. İki sert kemik arasında gelişirken bir kurvatur teşkil ederek, bir tarafa doğru deviye olur.

 

ŞEKİL 7: Septum Deviasyonu

 

Semptomlar:

         a-Burun tıkanıklığı :

   (Genellikle iki tarflıdır. Diğer burun deliği tarafında bir kronik rinit ve hifertrofi olur).

         b-Burun sekresyonu artar.

         c-Burun kolay temizlenmez.

         d-Burun içinde kabuklanmalar ve koku oluşur .

                  -Koku alma hissi bozulur.

                  -Tad alma bozukluğu

         e-N.Trigeminus irristasyonu sonucu baş ağrıları

         f-İşitme bozukluğu  (Tuber disfonksiyon sonucu, orta kulak havalanması bozulması nedeniyle).

         g-Otit (tuba yoluyla)

         h-Anjin, Farenjit, Larenjit, Bronşit, Asthma ortaya çıkar. (Isınmayan, nemlenmeyen, temizlenmeyen hava nedeniyle)

 

         Tedavi: Lokal anestezi altında submüköz septum rezeksiyonu ile kıkırdak ve kemikde eğrilik yapan kısımlar çıkarılır. Destek sağlayacak kıkırdak kısımlar bırakılır. Anterior olarak konan burun tamponları  yerine ve mevsimine göre, 24 veya 48 saat burun içinde bırakılır  ve sonunda çıkarılır.

(Burun içinde uzun süre bırakılan tamponlar, burun mukozalarında ileri derecede irritasyon, tahriş veya sıcak yaz günlerinde, burun içinde enfeksiyon ile kokuya sebep olmaktadırlar).

 

         Ameliyatın Komplikasyonları:

Septum perforasyonu

-  Çökük burun (Semer&Eğer burun)

 

SMR (Submukoz Killian Rezeksiyonu & Septum Deviasyonu ameliyatı). Yüz kemiklerinin özellikle premaksilla ve maksillanın gelişme  noktalarına zarar vermemek için genellikle 18 yaşından sonra yapılır. Ancak 13-18 yaşlar arası çocuklarda burun solunumunu rahatlatıcı basit ameliyatlar,  18 yaşında yapılacak

SMR operasyonuna hazırlık amacı ile yapılabilir).

 

 

                  Sy                   =  Burun ve Septum kemiklerini 

              Tbc                  =  Burun kıkırdağını

              Tümörler          =  Tüm burun bölümlerini tutabilir.

Bu site en iyi 1024x768 piksel çözünürlük, IE 5+ tarayıcı ve yüksek renkte izlenir

Tasarım Dr.Oğuz BASUT ©2003