ANTİBİYOTİKLERİN KOMBİNASYON ÖZELLİKLERİ |
|||
Hiç bir antibiyotik mevcut bütün
mikroorganizmaları etki spektrumu içinde barındırabilecek kadar güçlü
değildir. Ancak yine de enfeksiyonlar
mümkünse tek bir antibiyotik ile tedavi edilmelidir. Bununla birlikte
sinerjik bir etkinin söz konusu olduğu durumlarda kombinasyon tedavisi
uygulanabilir. Ayrıca etkeni bilinmeyen veya birden fazla mikroorganizmanın
neden olduğu ciddi enfeksiyonlarda geniş bir antibakteriyel spektrum elde
edilmek istendiği, ya da bakterisid etkinin artırılması istendiği zaman
kombine antibiyotik tedavisi kullanılabilir. Antibiyotik kombinasyonlarının
etkinliği ilaçların bakterisid veya bakteriyostatik etkilerine bağlıdır.
Bu nedenle antibiyotikler 4 gruba ayrılmıştır; |
|||
Grup-1 |
Grup-2 |
Grup-3 |
Grup-4 |
Bakterisid (dinlenme evresindeki bakterilere de kısmen etkili) |
Bakterisid (sadece
çoğalan bakterilere etkili) |
Bakteriyostatik (yüksek
konsantrasyonlarda bakterisid) |
Bakteriyostatik (bütün ortamlarda) |
Tirosidinler Gramisidinler Polimiksinler |
Penisilinler Sefalosporinler Basitrasin |
Kloramfenikol Tiamfenikol Tetrasiklinler |
D-sikloserin Kapreomisin Viomisin |
Streptomisin Neomisin Kanamisin Gentamisin |
Vankomisin Ristosetinler Fosfomisinler Rifamisinler |
Eritromisin Spiramisin Rozaromisin Linkomisin |
|
Netilmisin |
|
Klindamisin |
|
Tobramisin Amikasin |
|
|
|
Bu
4 gruptan yapılan antibiyotik kombinasyonlarının etkinliği aşağıda
belirtilmiştir; ·
Genellikle
1, 2 ve 4. gruplarda yer alan antibiyotiklerden yapılan kombinasyonlarda
grup içi antagonistik etki gözlenmez. ·
1. grup
antibiyotikler ile diğer gruplardaki antibiyotikler arasında yapılan
kombinasyonlarda nadiren antagonizma meydana gelir. Genellikle 1. grup baskındır. ·
Grup-2
ile Grup-3 arasında yapılan kombinasyonlarda ise bakteriyostatik etkili
antibiyotik ön plana çıkar. Kombinasyonun etkinliği 3. grupta yer alan
antibiyotiğin etkinliğine eşit olur ve bu nedenle antagonistik etkiler gözlenebilir. ·
Grup-2 ile Grup-4 arasında yapılan kombinasyonlarda ise bakterisid
etki ön plandadır. ·
Grup-3
ile Grup-4 arasında yapılan kombinasyonlarda ise antagonizma ortaya çıkması
nadirdir. |