|
Çene hareketlerinizde
ağrı ve klik sesi hissediyorsanız bir sorununuz var demektir. Bu sorun
daha kötü durumlara yol açmadan erken teşhis ve tedavi edilmelidir.
Buradaki ekleme ait hastalıkların tamamen tedavisi zordur ve zaman
gerektirmektedir. Bu hastalıklar dişlerinizi gıcırdatmak ve çene
kaslarınızı yormak, travma, böcek sokması ve ağzın aşırı açılması gibi pek
çok sebebe bağlı olabilir.
Çene
ekleminiz sizin için bir sorun mu?
Sorununun kaynağının
eklemde olup olmadığını anlamak için:
- Diş sıkma ve
diş gıcırtısı var mı?
- Sabahları boyun
kaslarınızda ağrı
- Sık sık baş
ağrınız olur mu? Ağrınız dişlerinizi sıktığınızda daha kötü hale gelir mi?
- Stres ağrınızı
daha kötü bir hale getiriyor mu?
- Ağzınızı
açtığınızda çenenizde, patlama, gıcırdama, takılma olur mu?
- Esnerken veya
yemek yerken ağzınızı açmanız ağrılı ve güç mü?
- Hiç boynunuzu
,başınızı, çenenizi incittiniz mi?
- Diğer
eklemlerinizde problem var mı
- Yemek esnasında
ısırırken zorlanır mısınız?
- Zaman zaman
dişlerinizin kapanmasında farklılıklar oluyor mu?
- Yemek yerken
veya koparırken ön dişlerinizi kullanmanız zor mudur?
- Dişleriniz
hassas mı, aşınmış mı, kırık mı veya sallanıyor mu?
Evet cevapları çoksa
büyük ihtimalle çene eklemi hastalığına sahip olduğunuzu gösterir..
Çene Hastalıkların Anlaşılması
Çeneniz Nasıl Çalışır
Çene eklemleriniz çene
kemiği ve kastan oluşan bir komplekstir. Her bir bölüm çene ekleminizin
uyum içinde sorun çıkarmadan çalışmasında rol oynar. Kas gevşediğinde,
dengelendiğinde her iki çene ekleminiz rahatça açılıp kapanır, ağrısızca
esnersiniz çiğnersiniz ve de konuşabilirsiniz.
Kas
Gücünün Sağlanması
Çene ekleminizin
çevresinde kas grupları mevcuttur.Onların kasılıp gevşemesi ile ağzınızı
açıp kapayabilir, konuşabilir ve çiğneyebilirsiniz. Esnek iken ve baskı
altında değil iken çene ekleminizle uyum içinde çalışır.
Çene
Ekleminizin Yeri
Çene ekleminiz alt ve
üst çenenin birleştiği yerdedir. Arabanın dişli çarklarına benzer
eklemlerin hareketli bölümleri alt çenenizin hareketine izin verir.böylece
ağzınızı konuşmak, çiğnemek ve ısırmak için açıp kapayabilirsiniz.
Çene hastalıkları nasıl gelişir
Kaslarınızla
eklemleriniz beraber çalıştığı için birindeki sorun diğerlerini
etkileyebilir.
(Kas gerilimi baş
ağrısı, ağrı, yeme problemleri, klik sesi ,çene kilitlenmesi gibi)
Gergin
Kaslar
Stres, diş gıcırdatma ve
kötü duruş kaslarınızın zayıf düşmesine neden olur. Dayanıklılıktaki bu
azalma alt ve üst çenenizin birbirine yaklaşmasına, çene eklemlerinde
basınç oluşmasına ve alt dişlerinizin aşınmasına sebep olur.
Eklem
Hasarı
Eklem problemleri
yaralanma ile (ağız solunumu) veya çene hastalıklarıyla oluşabilir.
Yaralanma eklem bağlarını gerip yırtabilir, diski pozisyonun dışına
kaydırabilir ve hatta eklem dejenerasyonuna yol açabilir.
Rahatsız Edici Sonuçlar
Eğer kas ve eklemdeki
problemler çene çalışmasını bozuyorsa basınç-yıpranma yırtınma sonucunda
çene ekleminde farklı sorunlara yol açabilirler:
* Boyun, çene, baş
ağrısı
* Diş aşınması ve uzun
sürmeyen kilitlenme krizi
* Çenenin rahat hareket
yetersizliği
Dişsel ve tıbbi değerlendirme
Dişsel ve tıbbi
değerlendirme çene hastalığının sebebinin kesin olarak belirlenmesinde
yardımcıdır ve kişisel tedavi programınızın planlanmasında ilk adımdır.
Dişsel ve tıbbi hikaye genel anlamda sağlığınız hakkında bilgi sağlar .
Semptomların çeşitliliği tecrübenizi gösterir ve mümkün nedenleri
hissedersiniz. Fiziksel inceleme çene ve ona benzeyen semptomların
ayırımında önemlidir, öyle ki eklem ağrılıdır, klik verir, hareket sahası
kısıtlıdır.Tanı testleri çene hastalığınızın olası nedenlerini kesin
olarak belirtebilir, sizin için en iyi tedavi yöntemini belirtir. Diş
alçıları dişlerinizin bir araya gelip gelemeyeceğini ve ısırmanızın eklem
ve çevre kaslara olan zararını göstermede yardımcıdır.
Fiziksel İnceleme
Doktorunuz sorularla semptomlarınızı bulacaktır.Bir teknik olan palpasyon
(dokunma) ile kas ve çene ekleminizdeki ağrıyı, kas gerginliğini ve
duyarlılığını kontrol eder. Doktorunuz bir de küçük parmağını kulağınıza
sokarak çene ekleminizin çalışmasının nasıl olduğunu hisseder. Steteskopla
(dinleme cihazı) eklemdeki klik sesini
alabilir ve cetvel ile
ağzınızın ne kadar açıldığını ölçebilir.
Görüntüleme Testleri
Tomografik veya direkt
film ile kafatasının X ışınları ile görüntüsü kaydedilir. Eklem hasarı,
kırık, tümör gösterilir. Magnetik rezonans (MR) yumuşak doku hakkında
detaylı bilgi verir disk ve lif hasarını gösterir.
Diş
Alçısı
Doktorunuz dişlerinizin
kalıbını alır ve alçıdan model yapar. Hareket stimülatörüne geçirerek
dener. Bu mekanik aygıt alt çenenizin hareketini göstermede yardımcı olur.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Çene hareketleri ve
uyumunda iyileşme sağlayan birçok tedavi seçenekleri mevcuttur.Fakat geniş
bir bölümünde sıkıntıdan kurtulma size bağlıdır.En önemli rolü sizin
tedavi programı süresince (ömrünüz boyunca) çenenizi istirahata almanız
oynar.Yani sağlığınıza ve eski sağlamlığınıza tekrar kavuşabilirsiniz.
Diğer kendi kendini koruma teknikleri de semptomlarınızı rahatlatır
bunlar;buz, ısı ve egzersizdir. Doktorunuzun idaresinde semptomunuz
azalıncaya, ileride semptomlarınız alevleninceye veya diğer bir tedavi
seçeneğine geçinceye kadar egzersize ihtiyacınız olabilir.
Yapılan uygulamalar
- Dişlerinizin Korunması
- İyi çene pozisyonu
- Yumuşak Yemekler
- Sıcak ve Soğuk Uygulama
- Çene Egzersizleri
- Tıbbi Tedavi (Ağrı için)
- Fizik tedavi
- Sabitleyici Aletler (Occlusial Splint)
- Isırmanın düzeltilmesi
- Cerrahi
|
